Cúng về nhà mới: Thời gian cúng, mâm cúng kèm văn khấn chi tiết

Lễ Nhập Trạch (lễ về nhà mới có thể là nhà tự xây cất hoặc nhà mới mua) hay gọi là lễ cúng nhà mới là một lễ cúng quan trọng theo văn hoá tín ngưỡng Việt Nam. Cúng nhà mới nhằm thông báo và xin phép các vị thần linh cai quản khu vực mới, mong sự phù hộ và bình an cho gia đình. Gia chủ nên chuẩn bị lễ vật đầy đủ. Mâm cúng về nhà mới gồm ngũ quả, hương hoa, và thức ăn tùy vào điều kiện gia đình.

Chọn ngày nhập trạch phải hợp tuổi, giờ hoàng đạo, tránh các ngày kỵ và ngày Tam Nương. Nghi lễ gồm các bước như: đốt lò than, sắp xếp mâm cúng, chủ nhà và các thành viên mang đồ vật may mắn vào nhà, thắp nhang và đọc văn khấn thần linh, gia tiên. Trong quá trình cùng nhà mới sẽ có một số điều cần cần lưu ý để tránh điều không may.

Vậy cúng nhà mới có ý nghĩa gì? Chọn ngày như thế nào? Chuẩn bị mâm cúng đầy đủ gồm những gì? Cần lưu ý gì? Tất cả các thông tin liên quan đến cúng nhà mới sẽ được Phổ Nghi Hương lần lượt giải thích qua bài viết dưới đây!

1. Lễ cúng Nhập Trạch có ý nghĩa gì?

Lễ cúng Nhập Trạch, hay lễ về nhà mới, là một nghi lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam, có từ ngàn đời nay. Người đứng lễ, thường là gia chủ, thực hiện nghi thức này nhằm báo cáo với thổ công, ông bà tổ tiên về việc hoàn tất ngôi nhà. Đây cũng là lúc gia đình mong cầu được thần linh và tổ tiên phù hộ, mang lại sự bình an, hạnh phúc và may mắn.

Trong phong thủy, lễ Nhập Trạch không chỉ có ý nghĩa về tâm linh mà còn giúp xua đuổi các vong linh xấu, tẩy sạch những năng lượng tiêu cực, đảm bảo sự thanh tịnh cho ngôi nhà. Đồng thời, đây cũng là dịp an vị bàn thờ thần linh, gia tiên ở vị trí phong thủy tốt nhất, tạo nên sự kết nối hài hòa giữa không gian sống và tâm linh của gia đình.

Cúng nhập trạch nhằm báo cáo với thổ công và ông bà tổ tiên rằng ngôi nhà đã được xây dựng hoàn tất

2. Cúng vào nhà mới nên chọn ngày nào?

Việc chọn ngày để cúng lễ nhập trạch là vô cùng quan trọng, vì ngày này phải đáp ứng được các yếu tố phong thủy “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” cho gia chủ. Thông thường, việc chọn ngày sẽ dựa trên tuổi, mệnh và hướng nhà của gia chủ, nhằm đảm bảo sự hòa hợp và mang lại may mắn.

Dưới đây là 4 cách để chọn ngày cúng nhà mới:

• Chọn ngày theo tuổi: Đây là cách phổ biến nhất, dựa vào tuổi của gia chủ để tìm ngày phù hợp. Nếu tuổi của gia chủ không hợp, có thể mượn tuổi của người thân trong gia đình, như vợ/chồng hoặc con cái, để đứng ra thực hiện lễ nhập trạch thay.
• Chọn ngày hoàng đạo: Ngày hoàng đạo là những ngày tốt trong tháng, thường được ghi chú trên lịch vạn niên. Gia chủ có thể tự tra cứu hoặc nhờ thầy phong thủy tư vấn để chọn ngày và giờ hoàng đạo.
• Chọn ngày theo ngũ hành: Cách này dựa vào mệnh của gia chủ để chọn ngày tương sinh, giúp tăng cường sự may mắn và thịnh vượng cho ngôi nhà mới.
• Chọn ngày theo hướng nhà: Hướng nhà có thể ảnh hưởng đến việc chọn ngày cúng. Việc này thường đã được tư vấn từ giai đoạn xây nhà, và gia chủ có thể tiếp tục sử dụng thông tin này để chọn ngày tốt khi cúng nhập trạch.

Những ngày cần tránh: Khi chọn ngày cúng nhà mới, cần loại bỏ những ngày xấu như mùng 1, ngày rằm, ngày Nguyệt Kỵ và ngày Tam Nương, theo lịch âm, để tránh vận xui.

3. Mâm cúng về nhà mới gồm những gì?

Mâm cúng vào nhà mới cần chuẩn bị đầy đủ trái cây, hoa tươi, lễ vật và nhang cúng. Gia chủ có thể sắp xếp thành ba mâm nhỏ hoặc gộp chung vào một mâm lớn, tùy vào không gian và điều kiện.

• Mâm ngũ quả: Gồm 5 loại trái cây, tượng trưng cho ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, mang theo mong cầu 5 điều Phúc – Quý – Thọ – Khang – Ninh. Các loại trái cây phải tươi ngon, được bày trí gọn gàng và đẹp mắt trên một đĩa lớn, tránh dùng trái cây giả.
• Hoa tươi: Gia chủ nên chọn hoa cúc, huệ, hồng, sen hoặc đồng tiền để giữ không gian trang trọng. Tránh các loại hoa như ly, râm bụt, phong lan và lan móng rồng, vì chúng không mang ý nghĩa tốt trong lễ cúng.
• Mâm cơm: Gồm mâm cúng mặn với các món như bộ tam sên (thịt heo luộc, trứng luộc, tôm hoặc cua luộc), gà luộc, xôi hoặc cơm trắng. Gia chủ cũng có thể chọn mâm cúng chay với đậu hũ, rau củ xào, xôi và chè, tùy theo ý nguyện và phong tục vùng miền.
• Lễ vật cúng khác: Thêm vào mâm cúng 3 chén trà, 3 chén rượu và 3 điếu thuốc để dâng lên các vị thần linh và gia tiên.

4. Mâm lễ cúng về nhà mới đặt ở đâu?

Mâm cúng nên được đặt ở vị trí trung tâm của ngôi nhà, nơi có sinh khí tốt nhất. Điều này giúp thu hút năng lượng tích cực và mang lại may mắn cho gia chủ. Nếu nhà có phòng thờ riêng, có thể đặt mâm cúng tại đó để tôn nghiêm không gian tâm linh.

Gia chủ cần bày mâm cúng trên một bàn lớn, đảm bảo không gian xung quanh rộng rãi, sạch sẽ, thông thoáng. Điều này thể hiện lòng thành kính và sự tôn trọng đối với thần linh và tổ tiên.

5. Thủ tục làm lễ khấn báo cáo mời các vị gia tiên về nhà mới

Việc cúng lễ nhập trạch, mời gia tiên về nhà mới, cần tuân thủ theo đúng phong thủy để mang lại may mắn và bình an cho gia đình. Dưới đây là 10 bước cơ bản để thực hiện nghi lễ này một cách chuẩn xác:

1. Đốt lò than: Đặt lò than đã đốt nóng ngay trước cửa ra vào.
2. Sắp xếp đồ cúng: Chuẩn bị mâm lễ cúng và các đồ đạc cần thiết để tiến hành thủ tục chuyển nhà.
3. Gia chủ bước qua lò than: Gia chủ là người đầu tiên bước qua lò than vào nhà, bước chân trái trước, tay cầm bát hương và bài vị gia tiên.
4. Các thành viên khác: Lần lượt từng người trong gia đình bước qua lò than, mỗi người mang theo một vật phẩm may mắn.
5. Mở cửa và bật điện: Vào nhà, gia chủ bật toàn bộ công tắc điện và mở cửa để đón luồng khí mới. Sau đó, sắp xếp mâm cúng nhập trạch, bàn thờ gia tiên, thổ địa và các lễ vật.
6. Thắp hương và khấn: Gia chủ thắp hương, đọc văn khấn thần linh trước, gia tiên sau. Các thành viên còn lại chắp tay nghiêm trang phía sau.
7. Khai hỏa: Gia chủ bật bếp nấu nước pha trà, để nước sôi trong 5-7 phút để khai hỏa, mang lại sinh khí. Trà pha xong được đặt lên mâm cúng và mời mọi người cùng thưởng thức.
8. Hóa vàng: Khi nhang tàn, tiến hành hóa vàng và rưới rượu lên tàn tro.
9. Giữ lại gạo, muối và nước: Đặt các hũ gạo, muối và nước lên bàn thờ Táo Quân để tượng trưng cho sự no đủ.
10. Sắp xếp đồ đạc: Sau khi lễ hoàn tất, gia đình có thể chuyển đồ vào nhà và sắp xếp lại cho gọn gàng.

6. Văn khấn lễ nhập trạch ngắn gọn, đơn giản

Theo nghi lễ truyền thống, lễ cúng nhập trạch gồm 2 phần:

• Văn khấn Thần Linh
• Văn khấn Cáo Yết Gia Tiên

Trong đó, gia chủ cần đọc văn khấn thần linh trước rồi mới đến khấn gia tiên sau. Nội dung của văn khấn là trình bày những mong cầu của gia chủ và xin phép thần linh, gia tiên được chuyển sang ngôi nhà mới, di chuyển bàn thờ đến vị trí mới.

Khi đọc cần phải đọc sao cho nghiêm túc, thành tâm, tránh sự lơ đễnh hay vừa đọc vừa nói chuyện với người xung quanh. Dưới đây là 2 mẫu văn khấn cho ngày nhập trạch được trích dẫn trong sách “Văn Khấn Cổ Truyền Việt Nam”:

6.1 Văn khấn cúng về nhà mới bái cúng thần linh

Kính Lạy:

Hoàng Thiên Hậu Thổ Chư Vị Tôn Thần

Các Ngày Bản Xứ Thần Linh Thổ Địa, Bản Gia Táo Quân cùng Các Thần Linh Cai Quản Trong Khu Vực Này.

Hôm nay là ngày……tháng……năm……

Tín chủ chúng con là………

Hiện ngụ tại……..Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật các thứ cúng dâng bày ra trước án, kính cẩn tâu trình: Nay gia đình chúng con công trình viên mãn, chọn được ngày lành tháng tốt dọn đến cư ngụ, phần sài nhóm lửa, kính lễ khánh hạ. Cúi xin chư vị Linh thần cho phép chúng con, được rước vong linh Tiên Tổ về đây thờ phụng để tỏ tấc lòng hiếu thuận của con cháu. Nguyện xin chư vị tâm thành chứng minh, độ cho chúng con từ đây gia đạo an khương, làm ăn thuận lợi, sanh ý hưng long, đinh tài lưỡng vượng.

Tín chủ lại mời các vị Hương Linh phảng phất trong khu vực này, các Linh Hồn Chiến sĩ trận vong, các oan hồn uổng tử không nơi nương tựa quanh đây xin cùng tề tựu hâm hưởng lễ vật. Tín chủ thành tâm lễ tạ Chư vị Hương Linh bấy lâu đã hộ trì tín chủ khởi công thuận lợi, cho đến nay đã hoàn tất thi công, tín chủ lại xin các vị tiếp tục phù trì tìn chủ từ đây ăn nên làm ra, gia đạo thuận hòa, người người an lạc, nạn tiêu tai giảm, toàn gia hưng thịnh.

6.2 Văn khấn cúng về nhà mới bái cúng gia tiên

Con niệm Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật

Con lạy ngài đương niên Thái Tuế chí đức tôn thần

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị tôn thần

Con kính lạy ngài Bản cảnh thành hoàng, ngài Bản xứ thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, cùng các chư vị tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ (nếu bố mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ tỷ), chư vị hương linh nội ngoại họ:………………..

Chúng con là: ……………. (đọc tên lần lượt tất cả mọi người từ trên xuống dưới)

Hôm nay là ngày … tháng … năm … âm lịch

Chúng con thiết lập linh sàng, sửa biện lễ vật, dâng lên bàn thờ, trước linh tọa kính trình các cụ nội ngoại Gia Tiên. Nhờ hồng phúc Tổ Tiên, ông bà cha mẹ, chúng con đã tạo lập được ngôi nhà mới (nhập trạch về nơi ở mới). Nhân chọn được ngày lành tháng tốt, thiết lập án thờ, kê giường nhóm lửa, kính lễ khánh hạ. Tại địa chỉ:…………………………………….

Cúi xin các cụ, ông bà Tổ tiên cùng chư vị hương linh nội ngoại họ …………… thương xót con cháu, chứng giám lòng thành, giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho chúng con, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long, cháu con được bình an, mạnh khoẻ xuất nhập hưởng phần lợi lạc. Anh linh chiếu giám, cảm niệm ơn dày. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn nên đọc một cách rành mạch, thành tâm. Tránh trường hợp vừa khấn vái vừa nhắc nhở hoặc nói chuyện với người xung quanh.

(Nguồn: Sách “Văn Khấn Cổ Truyền Việt Nam”)

7. Cần lưu ý những gì khi cúng về nhà mới?

Khi thực hiện lễ cúng nhập trạch, gia chủ cần chú ý tránh một số điều kiêng kỵ để đảm bảo sự may mắn và an lành cho ngôi nhà mới:

• Hoàn thiện ngôi nhà trước khi cúng: Không nên cúng khi nhà còn dở dang, chưa hoàn chỉnh.
• Không bỏ lỡ thời điểm tốt: Nên chọn đúng thời điểm để chuyển vào nhà mới, tránh làm lễ vào những giờ không tốt.
• Tránh nhập trạch ban đêm: Dọn về nhà mới vào ban đêm tạo cảm giác u ám, thiếu sinh khí và khiến việc di chuyển đồ đạc thêm khó khăn.
• Tránh các ngày xấu: Kiêng cúng vào những ngày hắc đạo có sao xấu chiếu như Trực Phá, Dương Công Kỵ. Mặc dù các ngày mùng 5, 14, 23 hay ngày Tam Nương được cho là xấu, nhưng điều này chỉ là quan niệm dân gian.
• Không nhập trạch vào giờ Ngọ (11 giờ – 13 giờ): Đây là giờ chuyển giao giữa ngày và đêm (giờ Thê Hải), không tốt cho nghi lễ cúng.
• Phụ nữ mang thai và người tuổi Dần: Theo dân gian, phụ nữ đang mang thai và người tuổi Dần không nên tham gia dọn dẹp nhà mới.
• Tránh xích mích trong ngày cúng: Không nên xảy ra tranh cãi hay xung đột vào ngày quan trọng này.
• Không ngủ trưa tại nhà mới: Kiêng ngủ trưa trong ngày nhập trạch để tránh sự trì trệ.
• Không mang đồ cũ vào nhà mới: Không nên đi tay không vào nhà và không mang đồ cũ như chổi, bếp vào nhà.
• Giữ sự tĩnh lặng sau khi an vị bàn thờ: Sau khi đặt bàn thờ, tránh làm các việc như đập phá hay đục đẽo để không ảnh hưởng đến không gian thờ cúng.
• Tham khảo chuyên gia phong thủy: Gia chủ nên tham khảo chuyên gia để chọn ngày giờ tốt nhất dựa trên tuổi và mệnh của mình. Có thể dùng các tài liệu như Lịch Âm Dương Cát Tường để hỗ trợ việc chọn giờ.

8. Câu hỏi liên quan về nghi lễ cúng nhập trạch

Nhập trạch có nhất thiết phải ngủ lại không?

Theo quan điểm dựa trên phong thủy chính phái, không nhất thiết phải ngủ lại nhà mới vào đêm đầu tiên sau khi nhập trạch.

Việc nhất thiết phải ngủ lại nhà mới vào đêm đầu tiên sau khi nhập trạch chỉ là quan niệm dân gian, chứ không phải là yêu cầu bắt buộc trong phong thủy. Một số quan niệm cho rằng ngủ lại đêm đầu là để khẳng định chủ quyền và tránh các vong linh, thế lực khác xâm nhập vào nhà.

Tuy nhiên, việc tiến hành xong nghi lễ nhập trạch đã đóng khí trường và xác định chủ nhân ngôi nhà. Do đó, việc có ngủ lại hay không tùy thuộc vào điều kiện và sự sắp xếp của gia chủ. Ví dụ, một số nhà tuy đã nhập trạch nhưng vẫn đang trong quá trình thi công, sơn sửa, đồ đạc bừa bộn nên không thuận tiện để ngủ lại ngay.

Thuê nhà có cần làm lễ nhập trạch không?

Theo các chuyên gia phong thủy, việc làm lễ nhập trạch khi thuê nhà là rất cần thiết, không chỉ đối với nhà tự xây, mua mới mà cả với nhà mới thuê.  Mục đích chính của việc này là để báo cáo, thông báo với các vị thần linh, thổ địa về sự hiện diện của gia đình ở nơi đó.. Cầu mong sự bình an, may mắn. Việc này giống như việc làm thủ tục báo với chính quyền địa phương khi chuyển đến ở mới. Nếu ở nhà thuê thì chỉ cần thờ Thổ Công, Thần linh là được, không bắt buộc phải lập bàn thờ gia tiên.

Lễ vật cúng nhập trạch chỉ cần đơn giản. Nếu gia chủ tự làm lễ thì cần đọc 2 bài văn khấn về thần linh và tổ tiên. Bạn có thể tham khảo chi tiết “Cúng vào nhà mới thuê: Thủ tục cúng đầy đủ và chính xác nhất” tại đây.

Chuyển đồ trước nghi lễ nhập trạch có được không?

Được. Lễ nhập trạch được tính từ khi chủ nhà thực hiện lễ cúng. Trước lễ, chủ nhà có thể lắp đặt hoặc chuyển đồ đến.

Bài viết trên đây đã giải thích ý nghĩa của lễ cúng nhà mới (lễ nhập trạch), cách chọn ngày tốt, chuẩn bị mâm cúng, các bước thực hiện cúng bái, mẫu văn khấn cùng những lưu ý quan trọng cho những ai thực hiện lễ cúng này. Truy cập Phổ Nghi Hương để tìm hiểu về những thủ tục, lễ nghi theo quan niệm nhân gian cùng cách chọn nhang sạch, an toàn cho những dịp cúng bái.