Cách cúng Rằm tháng 7: Thời gian cúng, mâm cúng, cách cúng và văn khấn

Rằm tháng 7 (hay còn gọi là Tết Trung Nguyên, Vu Lan) là một dịp lễ quan trọng trong tín ngưỡng dân gian của người Việt. Theo phong tục truyền thống, vào ngày này, các gia đình làm mâm cơm cúng để bày tỏ lòng thành tâm đối với Phật, tổ tiên, ông bà và cũng là để bố thí cho chúng sinh với tinh thần từ bi, hỷ xả.

Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách thắp hương cúng rằm tháng 7 đơn giản tại nhà: giờ cúng, mâm cúng, cách cúng, văn khấn và những lưu ý khi cúng rằm tháng 7. Hãy cùng Phổ Nghi Hương theo dõi bài viết dưới đây nhé!

1. Rằm tháng 7 cúng ngày, giờ nào?

Việc thắp hương cúng rằm tháng 7 sẽ được thực hiện vào ngày 14,15 tháng 7 Âm lịch. Tuy nhiên, gia chủ có thể thực hiện lễ cúng từ ngày 2 đến ngày 14 tháng 7 Âm lịch để tưởng nhớ, báo ân, báo hiếu công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, tổ tiên.

Trong đó, thời điểm cúng tốt nhất cho từng lễ cúng như sau:

• Cúng Phật và các vị thần linh vào buổi sáng
• Cúng gia tiên vào 10-11h trưa
• Cúng cô hồn vào buổi chiều lúc chạng vạng, từ 17-19h tối.

Tuy nhiên, do điều kiện và hoàn cảnh khác nhau, bạn có thể linh hoạt trong việc lựa chọn thời gian thắp hương ngày rằm sao cho phù hợp. Điều quan trọng nhất là sự thành tâm và ý nghĩa của việc cúng lễ.

2. Mâm cúng rằm tháng 7 đơn giản gồm những gì?

Mâm cúng rằm tháng 7 gồm ba mâm cỗ chính: Mâm cúng Phật, mâm cúng gia tiên và mâm cúng cô hồn. Mâm cúng rằm tháng 7 có thể chuẩn bị đơn giản hoặc cầu kỳ tuỳ theo truyền thống của từng gia đình. Mỗi mâm cúng sẽ có những lễ vật cơ bản khác nhau:

2.1 Mâm cúng chay rằm tháng 7 lễ Phật

Mâm cúng Phật ngày Rằm tháng 7 thường là những món chay, đảm bảo thanh tịnh và nhằm thể hiện sự kính trọng, tuân theo luật nhân quả, tránh sát sinh. Mâm cúng chay lễ Phật rằm tháng 7 thường chuẩn bị những món sau đây:

• Hoa tươi thường là hoa có hương thơm như hoa sen, hoa mẫu đơn, hoa huệ, hoa ngâu, không dùng hoa dại, hoa tạp.
• Nhang: Gia chủ nên chọn loại nhang sạch làm từ thảo mộc thiên nhiên với hương thơm dịu nhẹ, thanh khiết
• Đèn
• Nước trà
• Quả chín có hương vị
• Xôi, chè, cơm chay, nấm kho, rau xào, canh củ quả, chả chay…

Nếu không thể chuẩn bị đồ chay riêng, gia chủ có thể chỉ cúng nước lọc, hoa tươi và trái cây là được.

2.2 Mâm cúng gia tiên rằm tháng 7

Mâm cúng gia tiên sẽ được sắp xếp theo thứ tự “trên chay dưới mặn”, nghĩa là phía trên bao gồm các loại hoa quả và món ăn chay, phía dưới bày biện cỗ mâm mặn. Một số món ăn thường thấy trên mâm cúng gia tiên bao gồm:

• Gà luộc
• Xôi gấc hoặc xôi đậu xanh
• Canh miến mọc
• Nem, chả
• Thịt xào
• Trà, rượu, trái cây, hoa tươi

Mâm cúng tổ tiên sẽ được đặt ở vị trí dưới mâm cúng Phật. Các lễ vật trên mâm cúng gia tiên cần được bày biện gọn gàng và tươm tất. Đối với mâm cúng gia tiên, một số món ăn như già luộc, xôi, bánh chưng hay bánh tét đã bóc hết lá nhưng không cắt miếng sẽ được đặt ở vị trí trước các món ăn còn lại.

2.3 Mâm cúng cô hồn tháng 7

Mâm cúng cô hồn tháng 7 hay mâm cúng chúng sinh thường được bày biện đơn giản với các món dễ tiêu hóa như:

• Cháo trắng loãng
• Gạo, muối
• Nước
• Bánh kẹo, bỏng ngô, đường
• Khoai lang, ngô luộc, sắn luộc
• Trái cây
• Nhang, nến
• Tiền vàng

Theo quan niệm dân gian, gia chủ cần lưu ý không nên làm lễ mặn cúng chúng sinh vì có thể khơi dậy lòng tham, sân si. Trong các lễ vật cúng cô hồn, cháo loãng là không thể thiếu bởi người xưa tin rằng những linh hồn bị đày đọa có thực quản nhỏ hẹp, không thể nuốt được thức ăn thông thường mà chỉ ăn được cháo trắng.

Mâm cúng chúng sinh không được đặt trong nhà, gia chủ nên để ngoài sân hoặc ngoài cổng.

Vậy, nghi thức cúng rằm tháng 7 sẽ diễn ra như thế nào? Điều này sẽ được trình bày trong phần tiếp theo của bài viết.

3. Nghi thức cúng rằm tháng 7

Theo quan niệm dân gian, lễ cúng rằm tháng 7 sẽ được thực hiện theo thứ tự cúng Phật, cúng thần linh, gia tiên và cúng chúng sinh, cô hồn.

• Nghi lễ cúng Phật rằm tháng 7: Lễ cúng Phật nên được tiến hành vào buổi sáng, mâm cúng bày biện đủ lễ vật. Gia chủ thắp ba nén nhang, đọc to văn khấn sau đó chắp tay, vái ba lần để tỏ lòng thành với ơn trên.
• Nghi lễ cúng gia tiên rằm tháng 7: Giống như lễ cúng Phật, gia chủ tiến hành thắp 3 nén hương, đọc văn khấn để mời ông bà, tổ tiên thụ lộc và vái 3 lần. Sau khi cháy hết một tuần hương, gia chủ đọc văn khấn hóa vàng và tiền giấy cho người đã khuất.
• Nghi lễ cúng chúng sinh rằm tháng 7: Sau khi chuẩn bị xong mâm cúng, gia chủ tiến hành thắp hương, vái 3 lần, đọc to văn khấn rồi vái thêm 3 lần nữa. Sau khi cháy hết tuần hương, vãi gạo và muối ra sân và đốt vàng mã theo lời đọc văn khấn.

4. Bài khấn cúng rằm tháng 7

4.1 Văn khấn thần linh rằm tháng 7

Văn khấn thần linh rằm tháng 7 là bài khấn cổ truyền được truyền lại từ xa xưa, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với thần linh .

“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy đức Địa Tạng Vương Bồ tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn giả.

Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm…

Tín chủ chúng con là…

Ngụ tại…

Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con thành tâm kính mời ngài đức Địa Tạng Vương Bồ tát, đức Mục Kiền Liên Tôn giả.

Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, xét soi chứng giám.

Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam Bảo, Phật trời phù hộ, thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao nay không biết lấy gì đền báo.

Do vậy kính dâng lễ bạc, giải tỏ lòng thành, nguyện mong nạp thụ. Phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình luôn mạnh khỏe, già trẻ bình an, một lòng hướng về chính đạo, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long.

Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám!

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).” 

(Nguồn: Vietnamnet.vn)

4.2 Văn khấn gia tiên rằm tháng 7

Bài văn khấn gia tiên giúp gia chủ thể hiện lòng biết ơn và tri ân đối với những người đi trước.

“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị Hương linh.

Tín chủ chúng con là….

Ngụ tại….

Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm… Nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.

Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành kính dâng lên các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội và tất cả các hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ….

Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)”

(Nguồn: Vietnamnet.vn)

4.3 Văn khấn cúng cô hồn rằm tháng 7

Văn khấn cúng cô hồn tháng 7 thể hiện lòng từ bi, thương xót đối với các vong hồn không có nơi cư ngụ. Lưu ý, bài khấn này cần thực hiện ngoài trời:

“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con lạy Đức Phật Di Đà

Con lạy Bồ Tát Quan Âm.

Con lạy Táo Phủ Thần quân Chinh thần.

Tiết tháng 7 sắp thu phân

Ngày rằm xá tội vong nhân hải hà

Âm cung mở cửa ngục ra

Vong linh không cửa không nhà

Đại Thánh Khảo giáo – A Nan Đà Tôn giả

Tiếp chúng sinh không mả, không mồ bốn phương

Gốc cây xó chợ đầu đường

Không nơi nương tựa đêm ngày lang thang

Quanh năm đói rét cơ hàn

Không manh áo mỏng – che làn heo may

Cô hồn nam bắc đông tây

Trẻ già trai gái về đây họp đoàn

Nay nghe tín chủ thỉnh mời

Lai lâm nhận hưởng mọi lời trước sau

Cơm canh cháo nẻ trầu cau

Tiền vàng quần áo đủ màu đỏ xanh

Gạo muối quả thực hoa đăng

Mang theo một chút để dành ngày mai

Phù hộ tín chủ lộc tài

An khang thịnh vượng hòa hài gia trung

Nhớ ngày xá tội vong nhân

Lại về tín chủ thành tâm thỉnh mời

Bây giờ nhận hưởng xong rồi

Dắt nhau già trẻ về nơi âm phần

Tín chủ thiêu hóa kim ngân

Cùng với quần áo đã được phân chia

Kính cáo Tôn thần

Chứng minh công đức

Cho tín chủ con

Tên là:……

Vợ/Chồng:…

Con trai:…

Con gái:…

Ngụ tại:… “

(Nguồn: Vietnamnet.vn)

5. Lưu ý khi cúng rằm tháng 7

Theo kinh nghiệm của ông bà xưa truyền lại, trong quá trình thắp hương cúng rằm tháng 7 cần lưu ý một số điều dưới đây:

• Gia chủ hay người thực hiện nghi lễ nên ăn mặc lịch sự, thể hiện được sự tôn kính và lòng thành đối với bề trên.
• Đồ cúng phải được chuẩn bị chu đáo, ghi rõ họ tên người nhận lên các vật dụng đốt cúng cho người thân. Khi đốt, cần đọc rõ tên người nhận để tránh bị các vong linh khác tranh giành.
• Thứ tự thực hiện lễ cúng lần lượt là lễ cúng Phật, lễ cúng gia tiên và cuối cùng là lễ cúng chúng sinh, cô hồn.
• Nếu gia đình không có bàn thờ Phật riêng, mâm cúng Phật cần được đặt ở vị trí cao nhất trên bàn thờ, sau đó là mâm cúng gia tiên và thần linh.
• Lễ cúng Phật và gia tiên thực hiện trong nhà. Ngược lại, lễ cúng chúng sinh, cô hồn phải được làm ngoài sân.

6. Những câu hỏi thường gặp khi cúng rằm tháng 7

6.1 Có nên cúng chúng sinh tại nhà hay không? 

Gia chủ có thể thực hiện lễ cúng chúng sinh tại nhà. Tuy nhiên, trong quá trình tiến hành lễ cúng cần lưu ý không đặt mâm cúng chúng sinh trong nhà hay trên bậc cửa. Theo quan niệm xưa, mâm cúng cần được đặt ngoài trời, ngoài đường, ngoài sân hoặc vỉa hè để ngăn không cho các vong hồn vào nhà, có cơ hội quấy nhiễu gia đình.

6.2 Quên cúng rằm tháng 7 có bị phạt không?

Theo quan niệm dân gian, gia chủ sẽ không bị bề trên phạt chỉ vì quên cúng rằm tháng 7. Chỉ cần lưu ý vào lần sau và thể hiện lòng thành kính là được.

Như vậy, bài viết trên đã cung cấp cho người đọc tổng quan về cách cúng rằm tháng 7 bao gồm các nghi thức diễn ra trong lễ cúng rằm tháng 7, cách chuẩn bị mâm cỗ cúng cũng như một số lưu ý cần quan tâm. Rằm tháng 7 được coi là một dịp quan trọng trong văn hóa của người Việt. Tuy nhiên, gia chủ cũng không cần quá đặt nặng vì có thể ảnh hưởng đến tín ngưỡng và tâm linh của mình.